O‘zbekistonda biznes yuritishda soliqlarni to‘g‘ri rejalashtirish va optimallashtirish muhim ahamiyatga ega. Bu nafaqat soliq yukini kamaytirishga, balki biznesingizning moliyaviy barqarorligini ta'minlashga yordam beradi. Quyida soliqlarni optimallashtirish bo‘yicha asosiy strategiyalar keltirilgan.
1. Soliq imtiyozlari va preferensiyalaridan foydalanish 🛡️
O‘zbekiston Respublikasi qonunchiligi tadbirkorlar uchun turli soliq imtiyozlari va preferensiyalarni taqdim etadi. Ushbu imkoniyatlardan foydalanish soliqlarni kamaytirishga yordam beradi.
Misollar:
- Ijtimoiy soliq stavkasining pasaytirilishi: Ayrim sohalarda, masalan, chakana savdo, umumiy ovqatlanish, mehmonxona xizmatlari va transport tashuvlarida ijtimoiy soliq stavkasi 1% etib belgilangan.
- Yirik savdo majmualari va mehmonxonalar uchun imtiyozlar: Maydoni 5000 kvadrat metrdan ortiq bo‘lgan savdo majmualari va mehmonxonalar yer solig‘i va mol-mulk solig‘i stavkalarini 90% ga kamaytirish imkoniyatiga ega.
- Ijtimoiy himoyaga muhtoj fuqarolarni ish bilan ta'minlash: Kam ta'minlangan fuqarolarni ishga qabul qilgan tadbirkorlar foyda solig‘i va mol-mulk solig‘i bo‘yicha 50% gacha, 200 dan ortiq yangi ish o‘rinlari yaratganlar esa to‘liq soliq imtiyozlariga ega bo‘lishlari mumkin.
2. Optimal soliq tizimini tanlash ⚖️
O‘zbekistonda turli soliq tizimlari mavjud bo‘lib, biznesingiz uchun eng maqbulini tanlash soliq yukini kamaytirishga yordam beradi.
Asosiy soliq tizimlari:
- Umumiy soliq tizimi: Yirik korxonalar uchun mos bo‘lib, barcha soliq turlarini to‘lashni nazarda tutadi.
- Soddalashtirilgan soliq tizimi: Kichik biznes subyektlari uchun mo‘ljallangan bo‘lib, yagona soliq to‘lovini amalga oshirishni o‘z ichiga oladi.
- Maxsus soliq rejimlari: Ayrim tarmoqlar yoki hududlar uchun qo‘llaniladi va qo‘shimcha imtiyozlarni nazarda tutadi.
3. Maxsus iqtisodiy zonalarda ishtirok etish 🌐
O‘zbekistonda maxsus iqtisodiy zonalar (MIZ) mavjud bo‘lib, ularning rezidentlari uchun soliq imtiyozlari taqdim etiladi. Bu imtiyozlar foyda solig‘i, mol-mulk solig‘i va boshqa majburiy to‘lovlardan ma'lum muddatga ozod etishni o‘z ichiga oladi. Biznesingizni ushbu zonalardan birida ro‘yxatdan o‘tkazish soliqlarni optimallashtirishga yordam beradi.
4. Bilvosita soliqlarni optimallashtirish 📊
Qo‘shilgan qiymat solig‘i (QQS) kabi bilvosita soliqlarni to‘g‘ri boshqarish ham soliq yukini kamaytirishga yordam beradi.
Maslahatlar:
- Eksport operatsiyalari: Eksport qilinadigan tovar va xizmatlar bo‘yicha olingan daromadlar foyda solig‘i bo‘yicha nol stavkada soliqqa tortiladi.
- QQS bo‘yicha imtiyozlar: Ayrim tovarlar va xizmatlar uchun QQS bo‘yicha imtiyozlar mavjud bo‘lib, ulardan foydalanish soliqlarni kamaytirishga yordam beradi.
5. Soliq maslahatchilari bilan hamkorlik qilish 🧑💼
Soliq qonunchiligi doimiy ravishda o‘zgarib turadi. Shu sababli, malakali soliq maslahatchilari bilan muntazam ravishda maslahatlashish soliqlarni optimallashtirish va qonunchilikdagi o‘zgarishlardan xabardor bo‘lish uchun muhimdir.
